Inkorting wachtschip bij Museumwerf Vreeswijk
Op de helling van de Museumwerf staat een bijzonder schip. Velen kennen haar. Het is het wachtschip Nieuw Hoorn van Scouting J.P. Coen uit Utrecht. Haar 41 meter lange gestalte vult een groot deel van de helling. Naast onderhoud en herstel van wat kopschade, vormt juist die lengte de reden van haar komst. Zij moet korter… Dat is niet omdat de scouts ruimte over hebben. Dat is omdat nieuw regels een erg uitgebreid vaarbewijs vereisen voor het besturen van schepen groter dan 40 meter. Onhaalbaar voor niet-beroepsschippers. Daar sta je dan als scoutingvereniging. Om deze eisen te omzeilen moet de Nieuw Hoorn worden ingekort met 1.20 meter. De operatie is zojuist begonnen. Via ons beeldverslag laten we u een beetje meegenieten. Natuurlijk bent u van harte welkom de inkorting zelf te komen bekijken.
Achtergrond van de Nieuw Hoorn
De Nieuw Hoorn is in 1902 gebouwd als zeilklipper (26.60 meter lang en 5.50 breed) bij Gebr. D. en Joh. Boot in Alphen a/d Rijn. In 1940 werd ze met 5 meter verlengd en in 1962 nog eens met 10 meter. Zo kon ze van 174 naar 203 tot een ruime 300 ton aan lading vervoeren. In 1939 kreeg ze een zijschroef, een jaar later een ingebouwde motor. Waarschijnlijk kreeg ze in 1962 kalffdekken (verhoging van de gangboorden boven de oude met een luchtdichte tussenruimte voor meer drijfvermogen) waarbij ook haar den (de rand boven het laadruim) werd verhoogd voor meer laadruimte. Het schip kende veel namen en nog meer eigenaren: Maria Antonetta, Geesje, Onderneming, Spes Salutis, Adma, Thema en Ria. Ergens tussen 1917 en 1920 had ze een Vreeswijkse eigenaar: ene L. Hartman. Het is 1978. Door het overschot aan laadruimte dat was ontstaan, ontvingen schippers toentertijd een forse premie wanneer zij hun schip lieten slopen. De klipper werd aangemeld voor deze saneringsregeling toen de Scoutingvereniging haar op het spoor kwam. De scouts mochten van Rijkswaterstaat het schip uit de regeling halen op voorwaarde dat er geen lading meer mee kon worden vervoerd. Zo-gezegd, zo-gedaan. De vereniging kocht het schip en bracht een vaste stalen luikenkap aan. Zo redden de club de klipper, die zij voortaan Nieuw Hoorn noemden, van de sloop. Alweer flink wat jaren vaart de Nieuw Hoorn met waterscouts en hun scheepjes naar meren en rivieren en happenings met andere scouts. De oude klipper is het warme hart van de vereniging geworden waar nu een stukje tussenuit wordt gehaald.
Voordat de Nieuw Hoorn naar de Museumwerf hadden de scouts de betimmering weggehaald van het gedeelte op te offeren ruim.
Werfbaas Dick en ijzerwerker Ton bepalen eerst waar het schip moet worden ingekort. Ze zoeken het laagste punt van de zeeg (lijn van het schip). 60 cm links en rechts daarvan moeten de zaagsneden worden gezet.
Ook aan bakboord moet worden gemeten en bepaald. Daarbij natuurlijk één hand voor de baas en de andere voor jezelf want naast het gangboord is het wel indrukwekkend diep.
Terwijl het de héle dag onafgebroken giet wordt binnen doorgewerkt aan de warme snijklus. In de zich verdiepende schemering aan het einde van de sombere middag levert de vonkenregen een apart schouwspel.
Aan de binnenkant wordt bekeken of de positie van uitsnede goed uitkomt in het spantenpatroon. Aan scout Dennis de taak om te zorgen dat de de spanten waarin zal worden gesneden schoon te maken. Zo te zien kan de binnenwand blijven staan. Dat scheelt een hoop vieze rook en maakt een meer zuivere snede mogelijk.
De werfmedewerkers gaan sneller dan de verslaggever. Bij aankomst op de werf de volgende dag zijn er al mooie rechte sneden gemaakt. Binnen ziet dat er zo uit.
Het vlak wordt nu ook doorsneden. Even later is in het spoor de dunne snede een feit. Het schip is nog in haar verband omdat de stalenkap, gangboorden, de kimmen (het deel tussen vlak en zijde) en het zaadhout (de stalen ruggengraat van het vlak) nog niet zijn doorgehaald. Dat gele apparaat zorgt voor frisse lucht die wordt aangezogen door een speciaal voor dit doel gemaakte opening in het vlak. Het gat is ook handig voor de doorvoer van het snoer van de slijptol
Er wordt stevig doorgewerkt want even later liggen delen van de zijde en het vlak naast het schip. Aan stuurboord is een rechthoekig gat gesneden. Werfmedewerker Maarten slijpt delen van de kim recht. De mechanische aanvoer van frisse lucht is nu niet meer nodig.
De volgende dag ligt ook het deel aan bakboord- zijde eruit waar we de dag ervoor in de losgesneden vlakdeel nog aan vast zit. Maarten snijdt nu de u-balken door. Deze u-balken schemering maken deel uit van de constructie van het vlak en zorgen mede voor het verband en de stevigheid. Door het gat dat in het casco is ontstaan, is de mooie vonkenregen boog zichtbaar van het gebouw dat aan de overzijde van de helling.
Als de u-balken zijn doorgesneden ligt het vlakdeel nog klem. Het is tijd voor ander gereedschap: de voorhamer. Met gepast geweld slaat Maarten de boel definitief van elkaar.
Na enig gebeuk ligt er weer een stukje geschiedenis op de werkvloer. Het vlakdeel behoorde tot het tussenstuk waarmee de Nieuw Hoorn in 1962 werd verlengd.
Vandaag, 16 januari, giet het onophoudelijk. Het is eigenlijk fantastisch weer om lekker binnen te blijven. Toch gaat het werk aan het varende clubhuis van de scouts gewoon door. Op het programma staat het verwijderen van het deel boven de uitsparing inclusief gangboord en een stuk van de den. Naast het werkgebied is een werksteiger aangebracht. Zo kan werfmedewerker Maarten er goed bij.
Maarten is weer een eind gevorderd. De linkerkant van het te verwijderen gedeelte is losgesneden en hangt in de takels aan een van de twee ogen die speciaal voor dit doel zijn aangebracht. Maarten is nu bezig de rechterkant van het stuk door te snijden.
Voordat het cascostuk helemaal loskomt is ook aan de rechterkant een takel bevestigd. Eenmaal los hangt het gevaarte veilig in de lucht en kan het worden afgevoerd. De hijskraan wordt op afstand bediend via het losse kastje dat Maarten heeft omgehangen.
Kom je ook?
Kom je liever je eigen inzet leveren of vind je het leuk om te helpen? dan kan je ook bij het werken aan de Nieuwhoorn helpen! Dit schip is ons speeltje en onze passie. Laten we samenwerken om het op te knappen en te verbeteren. Het zal zeker hard werken zijn, we zullen vies worden en onze handen zullen gekneusd en geschaafd zijn. Maar laten we ons niet laten tegenhouden door de uitdagingen die we tegenkomen. Trek vuile kleren aan, want we gaan ons inzetten om de Nieuwhoorn weer in topconditie te krijgen. Het geeft ons de kans om iets moois te creëren en tegelijkertijd onze vaardigheden te verbeteren. wees er zaterdag de 21ste bij dan gaan we aan de slag en laten we zien wat we kunnen bereiken!
Sponsoring inkorten Nieuw Hoorn
Wij hebben uw hulp nodig! Lees waarom en wat u kunt doen hier>.